Τεκμήρια - Αντικείμενα - Πληροφοριακοί πόροι | Παραγωγή τεκμηρίων | κολοφώνας <δεδομένα>
colophon
Ορισμός
Σημειώσεις
Σε μια εφημερίδα, ο κολοφώνας περιέχει πληροφορίες για τους εκδότες της. Γενικά, ο κολοφώνας δίνει λεπτομέρειες για τη φυσική δημιουργία ενός τεκμηρίου. Είναι το κείμενο που τυπώνεται στο τέλος του κειμένου ή στο βέρσο της σελίδας τίτλου με το όνομα του εκτυπωτή, τη γραμματοσειρά, τον τύπο χαρτιού, τα υλικά βιβλιοδεσίας και, μερικές φορές, τα ονόματα των υπευθύνων για την παραγωγή της έκδοσης.
Στον κολοφώνα που βρίσκεται στην τελευταία τυπωμένη σελίδα του βιβλίου, το κείμενο είναι συχνά έτσι στοιχισμένο ώστε να σχηματίζει ένα ορθογώνιο. Στην κωδικολογία είναι οι τελευταίες αράδες στο τέλος του κειμένου που σχηματίζουν οπτικά ένα τρίγωνο καθώς διαδοχικά γίνονται βραχύτερες.
Ιστορική σημείωση
Από την αρχαία ελληνική λέξη που σημαίνει «ακρότατο σημείο».Ο αγγλικός όρος colophon χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1729 ως βιβλιογραφική διευκρίνηση στο τέλος του βιβλίου The General History of Printing από τον Άγγλο εκτυπωτή Samuel Palmer. Κολοφώνας τυπώθηκε, για πρώτη φορά, το 1457 στο βιβλίο Mainz Psalter από τους Fust and Schoeffer. Μετά το 1600 επικράτησε, προοδευτικά, ο όρος publisher's imprint.
Ηταν η δήλωση στο τέλος του κειμένου των πρώιμων χειρογράφων που ανέφερε τον τίτλο του έργου, το όνομα του γραφέα και τον τόπο αντιγραφής. Μπορεί, επίσης, να περιλάμβανε και μια φράση ευγνωμοσύνης προς τον προστάτη ή τον εντολέα του αντιγράφου καθώς και προειδοποίηση για μη εξουσιοδοτημένη αντιγραφή. Οι πρώτοι τυπωμένοι κολοφώνες ακολούθησαν τη χειρόγραφη παράδοση, δίνοντας το όνομα και το εντύπωμα (έμβλημα) του εκτυπωτή, την ημερομηνία εκτύπωσης, τον αριθμό των αντιτύπων και, μερικές φορές, μια συγγνώμη προς τον αναγνώστη για τυχόν λάθη στο κείμενο.
Πηγή ορισμού
Αλλες πηγές
- ISO 5127:2017 Information and documentation — Foundation and vocabulary
- Reitz, J. M. (2013). ODLIS: Online Dictionary for Library and Information Science. Διαθέσιμο από: http://www.abc-clio.com/ODLIS/
- Imprint vs Colophon - What's the difference? (2022). Στο: WikiDiff. Διάθέσιμο από: https://wikidiff.com/colophon/imprint [Πρόσβαση:16/10/2022].
- Prytherch, R. J. (2005). Harrod’s librarians’ glossary and reference book : a directory of over 10,200 terms, organizations, projects and acronyms in the areas of information management, library science, publishing and archive management. 9th ed. Aldershot, England: Gower
- Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών - Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών (ΙΙΕ/ΕΙΕ). (χ.χ.). Ορολογία σταχώσεων. Διαθέσιμο από: https://bookbinding-terms.anavathmis.eu/
- Colophon (publishing) (2022). Στο Wikipedia. Διαθέσιμο από: https://en.wikipedia.org/wiki/Colophon_(publishing) [Πρόσβαση: 21/9/2022].
Θέμα
Κεφάλαιο
Βλέπε επίσης
Εικόνα

Στο βιβλίο του Stefan George "Ποιήματα και πεζά" των εκδόσεων Gutenberg αναγράφονται τα δεδομένα έκδοσης στον κολοφώνα. [Πηγή: https://www.kathimerini.gr/k/k-magazine/961185/yparchoyn-simera-omorfa-vivlia/].