Liblex

Οι παραδειγματικές σχέσεις είναι σχέσεις που υπάρχουν ανάμεσα σε έννοιες και όρους εκ των προτέρων, χωρίς δηλαδή να επηρεάζονται από το συγκείμενο στο οποίο απαντούν. Στους θησαυρούς ενδιαφέρουν οι παραδειγματικές σχέσεις, οι οποίες διακρίνονται στις σχέσεις ισοδυναμίας ανάμεσα σε όρους καθώς και στις ιεραρχικές και συσχετικές σχέσεις ανάμεσα σε έννοιες. Αντίστοιχα, στη γλωσσολογία είναι οι σχέσεις που δημιουργεί μια γλωσσική μονάδα με όλες τις άλλες με τις οποίες έχει κάτι κοινό και από τις οποίες μπορεί να αντικατασταθεί (π.χ. στην ακολουθία «Ο Γιάννης τρέχει», ο Γιάννης βρίσκεται σε παραδειγματική σχέση με οποιαδήποτε άλλη λέξη θα μπορούσε να την αντικαταστήσει, όπως ο δάσκαλος, η Μαρία κτλ). Οι παραδειγματικές σχέσεις κινούνται στον λεγόμενο παραδειγματικό άξονα, δηλαδή στον κάθετο άξονα οργάνωσης των γλωσσικών στοιχείων, που βασίζεται στην αντίθεση, στη δυνάμει υποκαταστασιμότητα και στην επιλογή (π.χ. συνώνυμα, αντίθετα, παράγωγα, ομόρριζα κτλ.).

Η σχέση ανάμεσα στις έννοιες 'βιβλιοθήκη', 'παιδική βιβλιοθήκη', 'βιβλίο'.
Η σχέση ανάμεσα στους όρους 'πληροφοριακό σύστημα' και 'σύστημα πληροφόρησης'.
Η σχέση ανάμεσα στις λέξεις 'βιβλίο', 'βιβλίου', 'βιβλιοθήκη', ΄βιβλιοπωλείο΄.

• ISO 25964-1:2011 Information and documentation — Thesauri and interoperability with other vocabularies — Part 1: Thesauri for information retrieval
• Καπιδάκης, Σ., Λαζαρίνης, Φ., & Τοράκη, Κ. (2015). Θέματα βιβλιοθηκονομίας και επιστήμης των πληροφοριών [Προπτυχιακό εγχειρίδιο]. Κάλλιπος, Ανοικτές Ακαδημαϊκές Εκδόσεις. Διαθέσιμο από: https://dx.doi.org/10.57713/kallipos-832 
• Νικηφορίδου, Κ. (2012). Παραδειγματικός άξονας - Συνταγματικός άξονας. Στο Λεξικό γλωσσολογικών όρων. Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας. Διαθέσιμο από: https://www.greek-language.gr/digitalResources/modern_greek/tools/lexica/glossology_edu/lemma.html?id=82

• γλωσσολογία
• θησαυρός
• ιεραρχική απεικόνιση
• ιεραρχική σχέση
• συνταγματική σχέση
• συσχετική σχέση
• σχέση ισοδυναμίας
• υποστασιακή σχέση