Νομικά ζητήματα πληροφόρησης και τεκμηρίωσης | Δίκαιο της πληροφορίας | διανοητική ιδιοκτησία
Ορισμός
Σημειώσεις
Πρόκειται για έναν τύπο άυλων περιουσιακών στοιχείων, άυλων κεφαλαίων, που απορρέουν από την ανθρώπινη δημιουργικότητα, σκέψη και επινοητικότητα και συνιστούν το διανοητικό κεφάλαιο μιας εταιρείας, ενός οργανισμού ή ενός φορέα. Η προστασία της διανοητικής ιδιοκτησίας, αναδεικνύεται σταδιακά σε ένα από τα πεδία έντονου ανταγωνισμού των επιχειρήσεων και είναι ζωτικής σημασίας για όλους όσοι συμμετέχουν στην εξελικτική πορεία της αγοράς, μέσω της ανάπτυξης καινοτόμων προϊόντων, διεργασιών και συστημάτων.
Σύμφωνα με το άρθρο 18 παρ. 18 του Ν.2557/1997 ο διεθνής όρος "propriete intellectuelle"/"intellectual property" αποδίδεται στην ελληνική γλώσσα με τον όρο "διανοητική ιδιοκτησία". Η διανοητική ιδιοκτησία περιλαμβάνει τόσο την πνευματική ιδιοκτησία ("propriete litteraire et artistique"/"droit d' auteur"/"copyright") και τα συγγενικά δικαιώματα όσο και τη βιομηχανική ιδιοκτησία ("propriete industrielle"/"industrial property"), όπως εφευρέσεις, υποδείγματα χρησιμότητας, δικαιώματα επί φυτικών ποικιλιών, σήματα, βιομηχανικά σχέδια και προστατευόμενες γεωγραφικές ονομασίες προέλευσης. Στη διανοητική ιδιοκτησία υπάγονται τα δικαιώματα που προκύπτουν από τη δημιουργία ενός προϊόντος του νου, το οποίο αποτελεί άυλο περιουσιακό στοιχείο.
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, η πνευματική ιδιοκτησία ειδικότερα διαρκεί όσο η ζωή του δημιουργού και εβδομήντα (70) χρόνια μετά τον θάνατό του.
Ιστορική σημείωση
Το 1710 στην Αγγλία αναγνωρίστηκε, για πρώτη φορά, δικαίωμα στον δημιουργό επί του έργου του διάρκειας 14 ετών με δυνατότητα παράτασης -"Act for the Encouragement of Learning, by vesting the Copies of Printed Books in the Authors or purchasers of such Copies, during the Times therein mentioned" (Act 8 Anne C19). Η Γαλλική Επανάσταση συνέδεσε την πνευματική ιδιοκτησία με το φυσικό δίκαιο αναγνωρίζοντας ότι ο δημιουργός έχει θεμελιώδες δικαίωμα στο έργο του (θεσπίστηκαν δύο νόμοι προστασίας 1791 και 1793). Τον 19ο αι., ο Βίκτορ Ουγκώ ίδρυσε την Association Litéraire et Artistique Internationale, η οποία είναι ενεργή στον τομέα αυτόν διεθνώς. Το 1886, με τη Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, η πνευματική ιδιοκτησία έτυχε διεθνούς προστασίας.
Παραδείγματα
Αλλες πηγές
- Οργανισμός Πνευματικής Ιδιοκτησίας (ΟΠΙ). https://www.opi.gr/
- Προεδρικό Διάταγμα 311/1994. Καταστατικό του Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας. Εφημερίς της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας (ΦΕΚ A/165/6-10-1994). https://opi.gr/wp-content/uploads/PD_311_1994.pdf
- Νόμος 2121/1993. Πνευματική ιδιοκτησία, συγγενικά δικαιώματα και πολιτιστικά θέματα. Εφημερίς της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας (ΦΕΚ 25/Α/4-3-1993). https://opi.gr/vivliothiki/nomos-2121-1993/
- European Union. (χ.χ.). IATE (Interactive Terminology for Europe) [Βάση δεδομένων]. https://iate.europa.eu/home
- Οργανισμός Πνευματικής Ιδιοκτησίας. (2023). Οδηγός πνευματικής ιδιοκτησίας για δασκάλους. https://opi.gr/wp-content/uploads/daskaloi.pdf
- Οργανισμός Πνευματικής Ιδιοκτησίας. (2023). Βασικός οδηγός για την πνευματική ιδιοκτησία. https://opi.gr/wp-content/uploads/vasikos_odigos.pdf
Θέμα
Κεφάλαιο
Βλέπε επίσης
- Οργανισμός Πνευματικής Ιδιοκτησίας
- αποκλειστικά δικαιώματα
- βιβλιοθήκη της κατά νόμο κατάθεσης
- διανοητικό έργο
- ηθικό δικαίωμα
- κατά νόμο κατάθεση
- κώδικας δεοντολογίας
- λογοκλοπή <ενέργεια>
- λογοκλοπή <τεκμήριο>
- οργανισμός συλλογικής διαχείρισης δικαιωμάτων
- δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας
- συγγενικά δικαιώματα (πλ.)
- όροι χρήσης
- βιομηχανική ιδιοκτησία
- Οργανισμός Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας