Τεκμήρια - Αντικείμενα - Πληροφοριακοί πόροι | Μέρη τεκμηρίων | βιβλιόσημο
ex-libris
(αντί) κτητορικό σήμα
ex libris, ex-libris
Ορισμός
Σημειώσεις
Μικρό έντυπο ή χαρακτό σήμα το οποίο επικολλάται στο εσωτερικό του καλύμματος ενός βιβλίου και χρησιμεύει ως ένδειξη ιδιοκτησίας. Η λέξη ex-libris είναι λατινική και σημαίνει "εκ των βιβλίων" (του τάδε). Το περιεχόμενό του ποικίλει˙ άλλοτε φέρει μόνο το όνομα, το μονόγραμμα ή το οικόσημο του ιδιοκτήτη, κάποιο έμβλημα, παροιμία ή ρητό και, πολλές φορές, είναι πλούσια διακοσμημένο. Έτσι, εκτός από καλλιτεχνικό έχουν και συλλεκτικό ενδιαφέρον και πολλοί βιβλιόφιλοι εκτός από το δικό τους βιβλιόσημο συλλέγουν και από άλλους, δημιουργώντας αξιοθαύμαστες συλλογές. Χαρακτηριστικό είναι ότι υπάρχουν περισσότεροι των 50 σύλλογοι συλλεκτών που συνενώνονται υπό την ομοσπονδία International Federation of Ex-libris Societies.
Ιστορική σημείωση
Η χρήση των βιβλιόσημων ξεκίνησε στη Γερμανία κατά τον 16ο αι. και επικράτησε στην Ευρώπη τον 17ο αι. Μεγάλοι καλλιτέχνες και χαράκτες δημιούργησαν αριστουργηματικά βιβλιόσημα (Ντύρερ, Κράναχ, Χολμπάιν, Σόλις). Στην Ελλάδα εμφανίστηκαν στις αρχές του 19ου αιώνα. Το πρώτο βιβλιόσημο του 20ου αι. φιλοτεχνήθηκε από τον Κώστα Παρθένη για την βιβλιοθήκη του φίλου του Σπ. Λοβέρδου.
Παραδείγματα
"Στη διαδρομή μου για τη φυλακή είδα ένα δέντρο που μου άρεσε πολύ. Ζήτησα και το ζωγράφισαν και έγινε το βιβλιόσημο, με το οποίο σφράγισα τα έντυπα της βιβλιοθήκης μου" Πηνελόπη Δέλτα.
Πηγή ορισμού
Αλλες πηγές
- Δ[ρανδάκης], Κ.Μ. Διαθέσιμο από: https://imagizer.imageshack.com/a/img845/9751/u9jc4.jpg
- Ντελόπουλος, Κ. (2002). Οργάνωσε τη βιβλιοθήκη σου: Ένας πρακτικός οδηγός για την οργάνωση λαϊκών, παιδικών, σχολικών, ιδιωτικών βιβλιοθηκών. Gutenberg.
- Ex Libris (2022). Στο Wikipedia. Διαθέσιμο από: https://en.wikipedia.org/wiki/Ex_Libris_(bookplate) [Πρόσβαση: 23/20/2022].
- Βλάχος, Γ. (2013). Η ιστορία της τυπογραφίας. Διαθέσιμο από: http://mtt.unit.uoi.gr/index.php?option=com_k2&view=item&layout=item&id=4&Itemid=133&lang=el
Θέμα
Κεφάλαιο
Εικόνα

Βιβλιόσημο της Βρετανικής βιβλιοθήκης.