Liblex

Η ανάπτυξη της τεκμηρίωσης, ως διακριτής δραστηριότητας έναντι της βιβλιοθηκονομικής εργασίας, εστίασε αρχικά και σε μεγάλο βαθμό στην αναλυτική επεξεργασία και ευρετηρίαση του πλήρους περιεχομένου υλικού πέραν των βιβλίων, όπως περιοδικών, συνεδρίων, γκρίζας βιβλιογραφίας κ.ά. και στην παραγωγή ειδικών καταλόγων, βιβλιογραφιών, συλλογών με περιλήψεις και λέξεις-κλειδιά και βιβλιογραφικών βάσεων δεδομένων. Στη συνέχεια, η δραστηριότητα αυτή συνδυάστηκε με την ανάπτυξη των ηλεκτρονικών υπηρεσιών πληροφόρησης και εξελίχθηκε στην επιστήμη της πληροφόρησης. Οι δύο έννοιες χρησιμοποιούνται συχνά με την ίδια σημασία, ενώ συναντιέται και ο όρος e-documentation (ηλ-τεκμηρίωση) για τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες πρόσβασης σε πληροφορίες και πόρους. Η έννοια της τεκμηρίωσης χρησιμοποιείται κυρίως για εργασίες όπως οι παραπάνω σε τεκμήρια επιστημονικού, τεχνικού και νομικού περιεχομένου και έχει ως σκοπό τη διευκόλυνση της έρευνας, την επικοινώνηση και τη διατήρηση της διανοητικής κληρονομιάς φυσικών προσώπων και συλλογικών φορέων. Στη γενική γλώσσα, αλλά και στη νομική ορολογία, η εργασία της τεκμηρίωσης ορίζεται ως «συγκέντρωση τεκμηρίων και χρησιμοποίησή τους για την υποστήριξη μιας άποψης ή μιας θεωρίας» (ΛΚΝ).

Η έννοια 'τεκμηρίωση' και ο αντίστοιχος όρος εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1870 στα γαλλικά αλλά τη βάση για τη διατύπωση του θεωρητικού πεδίου της τεκμηρίωσης έθεσαν λίγες δεκαετίες αργότερα οι Βέλγοι Paul Otlet και Henri La Fontaine. Οι ίδιοι ανέπτυξαν το ταξινομικό σχήμα UDC, ενώ επίσης ίδρυσαν το 1895 το Διεθνές Ινστιτούτο Βιβλιογραφίας (Institut International de Bibliographie, IIB) που μετονομάστηκε αργότερα σε Διεθνή Ομοσπονδία Τεκμηρίωσης (Fédération Internationale d'Information et de Documentation, FID) η οποία λειτουργούσε μέχρι το 2002. Το 1945 άρχισε να εκδίδεται το περιοδικό Journal of Documentation και στο πρώτο τεύχος ο εκδότης του ξεκαθάρισε ότι τεκμήριο είναι κάθε τι στο οποίο εγγράφεται γνώση και ότι κανάλια της τεκμηρίωσης μέσω των οποίων η γνώση διοχετεύεται στους αιτούντες είναι η βιβλιοθηκονομία και η οργάνωση των υπηρεσιών πληροφόρησης, η βιβλιογραφία και η καταλογογράφηση, η δημιουργία περιλήψεων και η ευρετηρίαση κτλ. Εξίσου σημαντική προσωπικότητα, που διέβλεψε και διεύρυνε το αντικείμενο της τεκμηρίωσης ήταν η Γαλλίδα Suzanne Briet.
Από τους πρώτους φορείς στην Ελλάδα που ασχολήθηκαν συστηματικά με το έργο της Τεκμηρίωσης ήταν το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας στα μέσα της δεκαετίας του '70 με το Γραφείο Τεκμηρίωσης (και όπου πρωτοστάτησαν στην ίδρυση οι τεκμηριώτριες Άννα Σολωμού και Νίνα Σκανδάλη) και η Εταιρεία Ιατρικών Σπουδών το 1980 με την ΙΑΤΡΟΤΕΚ (όπου πρωτοστάτησαν στην ίδρυση οι γιατροί Βύρων Σάμιος, Νίκος Τζαμουράνης και άλλοι). Η πολιτική υποστήριξης του έργου της τεκμηρίωσης και πληροφόρησης, η ανάπτυξη σύγχρονων ηλεκτρονικών υπηρεσιών πληροφόρησης και η ενθάρρυνση συνεργασιών ήταν ο σκοπός του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) όταν ιδρύθηκε το 1980 και το οποίο λειτουργεί μέχρι σήμερα.

• Τοράκη, Κ. (2021). Online, ονλάιν ή επιγραμμικός; Ζητήματα γύρω από τη γλώσσα και την ορολογία στο πεδίο της πληροφόρησης. Στο: 27ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών «Φάροι ελευθερίας της γνώσης», 25-27 Οκτ. Διαθέσιμο από: http://toraki.gr/libr/toraki_palc27_final.pdf
• ISO 5127:2017 Information and documentation — Foundation and vocabulary
• Reitz, J. M. (2013). ODLIS: Online Dictionary for Library and Information Science. Διαθέσιμο από: http://www.abc-clio.com/ODLIS/
• Σκανδάλη, Ν. Α. (1990). Η επιστήμη της πληροφόρησης και τεκμηρίωσης. Βασιλείου.
• Καπιδάκης, Σ., Λαζαρίνης, Φ., & Τοράκη, Κ. (2015). Θέματα βιβλιοθηκονομίας και επιστήμης των πληροφοριών [Προπτυχιακό εγχειρίδιο]. Κάλλιπος, Ανοικτές Ακαδημαϊκές Εκδόσεις. Διαθέσιμο από: https://dx.doi.org/10.57713/kallipos-832 
• Μπώκος, Γ. Δ. (2002). Τεχνολογία και πληροφόρηση: Από τη διαχείριση του βιβλίου στη διαχείριση της γνώσης. Παπασωτηρίου.

• Διεθνής Ομοσπονδία Πληροφόρησης και Τεκμηρίωσης FID
• Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης
• Τεκμηρίωση ΤΕΕ
• αναζήτηση και ανάκτηση
• αποθήκευση <τοποθέτηση>
• βιβλιοθηκονομία <επαγγελματικός κλάδος>
• δελτίο συντήρησης
• εγγεγραμμένη πληροφορία
• επιμέλεια δεδομένων
• επιστήμη της πληροφόρησης
• θεματικός όρος
• κέντρο τεκμηρίωσης
• περίληψη
• περιγραφή περιεχομένου
• ταξινόμηση <με ορισμένο σύστημα>
• τεκμηρίωση <συλλογή>
• τεκμηριωτής
• φύλλο περιλήψεων
• χρήση πληροφοριών